دانا رضوی / حجت الاسلام سید مصطفی حسینی نیشابوری در نشست خبری همایش بینالمللی قرآنی «رسالات الله» که صبح یازدهم دی ماه در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد، گفت: در دنیایی که پیامها به سرعت مخابره میشود و به طور شگفتانگیزی میتواند در فضای ذهنی افراد جانمایی و خودنمایی داشته باشد، مهندسی افکار از سوی این پیامها، اثرگذاری مستقیم بر رفتار فردی و اجتماعی دارد. به همین دلیل بسیاری از متفکران از گذشته تا به امروز در موضوع مهندسی افکار و اندیشهها ایدهپردازیها، طراحیها و نگارش و نوشتههایی داشتهاند.
حسینینیشابوری افزود: البته گاهی پیامها از حیث محتوایی دقیق یا کاملاً سالمی نیستند به همین دلیل میتوانند فریبدهنده باشند و اذهان را منحرف کنند، به همین دلیل در جنگهای ترکیبی به شدت از آن استفاده میکنند، نمونه نزدیک این موضوع حوادث سال گذشته در ایران بوده است. رسانهها با ابزاری که در اختیار دارند، محتوایی گاهی غلط و گاهی فریبنده را مخابره میکنند و نتایجی هم از ناحیه این جنگ ترکیبی یا دستبرد ذهنی برای اهداف دیگران رقم میزنند.
مدیرکل بینالمللی تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اظهار کرد: تا زمانی که پشت این پیامها محتوای غیر الهی و انگیزههای غیر انسانی قرار دارد، میتواند پیامهای سرگردانکننده، فریبدهنده، متحیرکننده در فضای انسانی باشد. البته باید به این نکته توجه داشت که حتماً اینگونه نیست که هر آنچه در فضاهای دیگر تولید شده است از این نوع باشد، ممکن است، برخی پیامهای الهی و اخلاقی باشد که در چارچوبهای دیگری تعریف شده باشد.
حسینینیشابوری نوع دیگر پیامها را پیامهای الهی و آسمانی و منطبق با فطرت معرفی و تصریح کرد: این پیامها میتواند در فضای اخلاق، در فضای سلامت و معنویت و در فضای رونق اخلاق انسانی مورد استفاده قرار گیرد. ترجمان اصطلاح پیامهای الهی همان چیزی است که اسم این همایش نامیده شده است، این اسم یک نام قرآنی است که در آیات مختلف به آن اشاره شده است و خداوند متعال کسانی را مأمور کرده است که حتماً به عنوان یک وظیفه بایستی پیامهای الهی که شفابخش و بیدارگر هستند به دیگران برسانند. مهمترین مأموریت پیامبران و همه کسانی که در فضای معنوی رسالت داشتهاند، «مبلغون رسالاتالله» بوده است.
دبیر نخستین همایش رسالاتالله اظهار کرد: برای ابلاغ این پیامها نیاز بوده روزی در فضای جامعه از طریق خطابه منتقل شود، برای همین پیامبران از خطبا و افراد بلیغ خواستهاند، از این پیام الهی مراقبت کنند و آن را به گوش افراد بشر برسانند. روز دیگر لازم بوده این پیامها در فضای دانشی دیده شود تا به امروز که این پیامها در کتب آسمانی و در رأس آن در قرآن کریم به صورت مکتوب وجود دارد و خدای متعال آن را در فضای قرائت، تلاوت، در فضای موسیقی کلامی، در فضای اعجاز، در فضای کتابت و خط زیبا و … منتقل کرده است.
مبنای شکلگیری رسالاتالله
وی افزود: اعتقاد داریم یکی از مهمترین کارهایی که باید در حوزه دیپلماسی عمومی و فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی انجام دهد، همین کار است، با تبادل و تعامل و همافزایی درست، کسانی که معتقد به این اصل هستند که پیام زیبا از سوی خدای حکیم باید توسط ابزار و امکانات هنرمندانه و جذاب منتقل شود، مبنای آنچه قرار است در روزهای آینده اتفاق بیفتد، همین جملهای است که بیان شد.
حسینینیشابوری با تأکید بر اینکه قرآن زیباست و از همه وجوه و ساحات میتوان این زیباییشناسی را درک کرد، گفت: این زیبایی را باید با ابزار هنری، رسانهای با استفاده از هوش مصنوعی و متاورس و هر آنچه در اختیار داریم پیامها را به شکل زیبا و جذاب به فضای دیگر منتقل کنیم و داشتههای دیگران را هم قدرشناسی کنیم تا بتوانیم بعد از شناخت در دنیای اسلام ظرفیتها را بشناسیم.
مدیرکل تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به اینکه دیپلماسی قرآنی در سازمان در ابتدای راه در مرحله شناخت هشت محور قدم برمیدارد، گفت: یکی از محورها، محوری به نام طبع و نشر است. در ماههای گذشته از مدیران قرآنی رستو مالزی که دومین مرکز بزرگ طبع و نشر در دنیای اسلام است و اتفاقاً مردمنهاد نیز هست، میزبانی کردیم، در این دیدار ظرفیتهای قرآنی ایران در شهرهای اصفهان، قم، تهران و مشهد مشاهده شد و بعد مسیری برای تکامل کارهای مشترک از جمله مصحف مشترک بین ایران و مالزی ایجاد شد. این کار در قدم دوم با ابعاد بزرگتر و با کشورهای بیشتری انجام میشود.
وی بیان کرد: در همایش رسالات الله میزبان نمایندگان ۱۰ کشور در هشت محور هستیم. تمرکز ما در این همایش روی اشخاص نیست، بلکه روی مؤسسات و ظرفیتهای سیستماتیک قرآنی است. مراکز طبع و نشر دنیای اسلام شناسایی شده است و در این مرحله از نمایندگان و مدیران برخی کشورها دعوت کردهایم تا حضور یابند. همچنین در ایران نیز مؤسسات طبع و نشر را در دبیرخانهای هماهنگ کردهایم تا بتوانند در فضای کمیسیونی ارتباطات را برقرار کنند.
ارتباط گیری با مؤسسات تربیت قاری و حافظ دیگر کشورهای جهان اسلام
مدیرکل تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یکی دیگر از محورهای این همایش را مؤسسات تربیتکننده قاری برشمرد و گفت: برخی کشورها در دنیای اسلام در تلاوت و قرائت صاحب کرسی و تجربیات زیادی هستند، هر چقدر دشمن تلاش کند، فضای بین ما و برادران قرآنی در کشورهایی مانند مصر به گونهای پیش برود که بین ما فاصله ایجاد کند در مقابل ما باید با دیپلماسی قرآنی تلاش کنیم این توطئه دشمن را خنثی کنیم و با ادبیات مشترک که ادبیات قرآنی است به دنبال نزدیک شدن فکرها و قلبها به هم باشیم.
وی محور سوم این همایش را مؤسسات تربیتکننده حافظ قرآن معرفی کرد و افزود: یکی از فرمایشات مهم رهبر انقلاب این است که باید فضای حفظ قرآن در حوزههای مختلف به عنوان یک کار خوب دنبال شود. آمارها نشاندهنده این است که فضا به سمت پیشرفت و ارتقا کمی و کیفی بوده است. بسیار باعث افتخار است که نوجوانان و کودکانی در این جامعه رشد کردهاند که در گذشته در سطح جهان اسلام و حتی فراتر از دنیای اسلام اثرگذاری کردند. الان هم این موضوع در فضاهای مختلف دنبال میشود و مؤسسات فراوانی با شیوههای مختلف حفظ را دنبال میکنند.
دبیر نخستین همایش رسالاتالله تصریح کرد: چهارمین محور این همایش کتابت قرآن کریم است، در این محور هم نگاه هنری مهم است. ما ایرانیها مفتخر به یک پیشینه بسیار گرانبهایی در بحث هنری و از جمله در بحث کتابت هستیم، برخی خطوط که ما هم ابداع کردهایم و هم در پیشرفت و ترقی آن نقش آفرین بودهایم به کشورهای مختلف صادر شده و به بهانه هنر و خط با محتوای آنچه نوشته میشده است، آگاه میشدهاند. این در گذشته بوده است و مؤسسات خط و کتابت قرآنی که نماینده ایران دارالکتابه است با برخی کشورها همچون کشور سنگال همفکری و تعاملاتی را خواهند داشت. بحث تذهیب و دیگر هنرهای قرآنی هم به همین شکل است و انشاءالله در قدمهای بعدی به صورت جدیتر در این بخش ورود خواهیم داشت.
وی ادامه داد: مؤسسات آموزشی علوم قرآنی دانشگاهی و حوزوی از دیگر جنبههای این همایش است. دانشگاهیان در سطوح مختلف فارغ التحصیل شدند و پایان نامههای خوبی که در تولید حوزه علوم انسانی به عنوان صادرات فرهنگی دنبال میشود، تولید خواهد شد.